Máy siêu âm điều trị là một phương pháp điều trị thường được sử dụng trong vật lý trị liệu để cung cấp nhiệt sâu cho các mô mềm trong cơ thể. Những mô này bao gồm cơ, gân, khớp và dây chằng.
Máy siêu âm trong vật lý trị liệu khác với siêu âm chẩn đoán. Với siêu âm trong chẩn đoán hình ảnh, các bác sĩ sử dụng máy siêu âm để xem bên trong cơ thể. Ví dụ, Máy siêu âm chẩn đoán cho phép các bác sĩ kiểm tra thai nhi trong thời kỳ mang thai.
Siêu âm trị liệu là gì?
Siêu âm trị liệu được sử dụng để làm nóng các mô và đưa năng lượng vào cơ thể.
Hiệu ứng sưởi ấm sâu
Khi sóng siêu âm được hấp thụ, nhiệt được phát sinh giúp giãn cơ, giãn mạch, tăng tuần hoàn, tăng oxy, chất dinh dưỡng và thúc đẩy quá trình viêm sớm kết thúc.
Siêu âm có thể cung cấp nhiệt sâu cho các cấu trúc mô mềm bên trong cơ thể. Làm nóng sâu gân, cơ hoặc dây chằng mang tới những lợi ích sau:
- Tăng lưu thông đến các mô
- Tăng tốc quá trình phục hồi
- Giảm đau
- Tăng độ đàn hồi
Bác sĩ vật lý trị liệu (VLTL) có thể sử dụng máy siêu âm trị liệu trước khi thực hiện một loạt các bài tập chuyển động vì nó có thể giúp cải thiện khả năng co duỗi của cơ.
Hiệu ứng không nhiệt (Cavitation)
Ngoài nhiệt, sóng siêu âm đưa năng lượng vào cơ thể. Năng lượng này làm cho các bong bóng khí cực nhỏ xung quanh các mô của bạn nở ra và co lại nhanh chóng, một quá trình được gọi là cavitation.
Người ta cho rằng sự giãn nở và co lại của những bong bóng này giúp tăng tốc các quá trình trong tế bào và giúp các mô bị thương mau lành hơn.
Sóng siêu âm có tác dụng cơ học trên mô như gia tăng tính thấm của màng, gia tăng sự hấp thụ, kích hoạt sự trao đổi chất, làm mềm chất kết dính.
Liệu pháp này cần được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên ngành vật lý trị liệu, bác sĩ vật lý trị liệu của bạn sẽ làm việc để đảm bảo rằng quá trình trị liệu được ổn định và không gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
Máy siêu âm trị liệu hoạt động như thế nào?
Bên trong máy siêu âm trị liệu sử dụng một tinh thể nhỏ. Khi một điện tích chạm vào tinh thể này, nó dao động với tốc độ cao (điện tích tích tụ trong một số vật liệu rắn). Các sóng này phát ra từ đầu phát siêu âm của máy.
Trong quá trình điều trị, sóng siêu âm sẽ đi vào các mô bị thương của bạn. Việc tiếp xúc với sóng siêu âm này làm tăng lưu lượng máu và tạo bọt, mang đến những hiệu ứng tích cực như đã nêu ở trên.
Khi nào nên sử dụng liệu pháp điều trị bằng siêu âm ?
Bác sĩ có thể sử dụng siêu âm trị liệu để điều trị một số chấn thương và đau mãn tính.
Chúng có thể bao gồm:
- Thông tắc tia sữa sau sinh
- Viêm bao hoạt dịch ( viêm trong các túi chứa đầy dịch dọc theo khớp)
- Viêm gân
- Căng cơ và rách
- Cứng vai
- Bong gân và chấn thương dây chằng
- Bệnh lý về thần kinh ngoại biên
- Bệnh lý về tuần hoàn ngoại biên
- Giảm đau, giảm co thắt cơ
Nói chung, bất kỳ tổn thương mô mềm nào trong cơ thể đều có thể sử dụng liệu pháp siêu âm. Ví dụ: Bác sĩ của bạn có thể sử dụng sóng siêu âm để điều trị đau thắt lưng, đau cổ, rách dây quấn cổ tay quay, rách sụn chêm đầu gối hoặc bong gân mắt cá chân.
Đau mãn tính
Có một số bằng chứng cho thấy bệnh nhân có kết quả tích cực từ các phương pháp điều trị bằng siêu âm nếu bạn bị đau mãn tính. Sóng siêu âm giúp cải thiện khả năng phục hồi và tuần hoàn của mô, tăng khả năng vận động và cuối cùng là giảm đau.
Liệu pháp siêu âm điều trị được thực hiện như thế nào ?
Máy siêu âm điều trị sử dụng một đầu phát siêu âm (ultrasound). Đầu tiên, bác sĩ bôi một lượng nhỏ gel lên phần cơ thể cần trị liệu; sau đó, bác sĩ trị liệu từ từ di chuyển đầu phát siêu âm theo một hướng vòng tròn trên phần cơ thể cần trị liệu.
Siêu âm trị liệu cảm thấy như thế nào
Trong khi điều trị bằng sóng siêu âm, hầu như bạn sẽ không cảm thấy bất cứ điều gì xảy ra, ngoại trừ có thể là cảm giác nóng lên nhẹ hoặc ngứa ran xung quanh khu vực điều trị.
Nếu đầu siêu âm được giữ nguyên trên da của bạn quá lâu mà không di chuyển theo hướng tròn, bạn có thể bị đau. Nếu điều này xảy ra, hãy nói với bác sĩ vật lý trị liệu của bạn ngay lập tức.
Cài đặt máy siêu âm trị liệu
Bác sĩ vật lý trị liệu có thể thay đổi các cài đặt của máy siêu âm điều trị để kiểm soát độ xuyên sâu của sóng siêu âm hoặc thay đổi cường độ của sóng siêu âm. Ngoài ra, họ có thể sử dụng các cài đặt khác nhau tùy giai đoạn điều trị.
Bác sĩ có thể sử dụng gel siêu âm kết hợp với thuốc bôi để giúp điều trị viêm quanh mô mềm trong cơ thể. Quá trình này được gọi là phonophoresis.
Tổng quan về máy siêu âm điều trị
Siêu âm trị liệu không gây cảm giác đau trên cơ thể. Bác sĩ cũng có thể sử dụng các cài đặt khác nhau hoặc các phương pháp ứng dụng khác nhau tùy thuộc vào tình trạng của bệnh nhân.
Chống chỉ định
Có một số trường hợp hoàn toàn không nên sử dụng liệu pháp siêu âm điều trị. Những chống chỉ định đối với siêu âm có thể bao gồm:
- Trên vết thương hở
- Trên các tổn thương di căn (ung thư đã lan rộng) hoặc bất kỳ vùng ung thư nào đang hoạt động
- Trên các vùng giảm cảm giác
- Trên các bộ phận của cơ thể cấy ghép bằng kim loại
- Gần máy tạo nhịp tim
- Phụ nữ đang trong thai kỳ
- Xung quanh mắt, vú hoặc các cơ quan sinh dục
- Gãy xương
- Gần thiết bị kích thích điện được cấy ghép
- Trên một khu vực nhiễm trùng cấp tính
Siêu âm trị liệu ít gây ra tác dụng phụ, tuy nhiên vẫn có thể xảy ra bỏng nếu dùng không đúng cách.
Có nên sử dụng liệu pháp siêu âm điều trị không ?
Liệu pháp điều trị bằng sóng siêu âm có thể không hiệu quả với tất cả mọi người, nhưng nó có thể đáng thử nếu bạn bị đau mãn tính, liên tục.
Siêu âm là một phương pháp điều trị thụ động. Nói cách khác, bạn không thể tự mình thực hiện; Hãy để các bác sĩ vật lý trị liệu tư vấn quá trình điều trị của bạn, và bạn nên kết hợp với một chương trình tập thể dục tích cực để giúp cải thiện khả năng vận động của bạn.
Đặc biệt, vì nó ít khi xuất hiện tác dụng phụ không mong muốn đối với hầu hết mọi người, nên nó có thể đáng thử, đặc biệt nếu bạn bị đau mãn tính. Bạn cần tích cực tham gia vào quá trình phục hồi chức năng để có thể đảm bảo rằng bạn phục hồi chức năng bình thường một cách an toàn và nhanh chóng.
Sử dụng máy siêu âm điều trị thông tắc tia sữa sau sinh
Tình trạng tắc tia sữa diễn ra phổ biến sau sinh do nhiều nguyên nhân, máy siêu âm điều trị được ứng dụng phổ biến để điều trị tình trạng này ở giai đoạn sớm giúp ngăn ngừa các tình trạng tắc chuyển biến xấu hơn.
Tắc tia sữa là gì?
Các ống dẫn bên trong vú dẫn sữa từ sâu bên trong bầu vú đến các khe hở của núm vú, để cho trẻ bú. Đôi khi những ống dẫn sữa này có thể tắc nghẽn hay tắc tia sữa, dẫn đến xuất hiện một cục u mềm, đau hoặc vùng cứng ở vú. Bạn sẽ có thể sờ thấy khối u này ở vú dưới da. Da xung quanh cục u cũng có thể đỏ và ấm.
Tình trạng tắc tia sữa sẽ được giải quyết mà không cần điều trị đặc biệt nếu được xử lý trong vòng 24 đến 48 giờ sau khi bắt đầu.
Nó có phải là viêm vú không?
Viêm vú là tình trạng viêm ở vú thường do ống dẫn sữa bị tắc nhưng không được xử lý sớm và có thể bị nhiễm trùng. Viêm vú đi kèm với các triệu chứng giống như sốt và cúm (đau khớp, mệt mỏi). Viêm vú cần được bác sĩ thăm khám và có thể yêu cầu dùng thuốc kháng sinh có thể ảnh hưởng đến việc cho con bú.
Điều trị sớm tình trạng tắc tia sữa có thể giúp ngăn ngừa Viêm vú xảy ra hoặc ngăn các tia sữa bị tắc trở nên tồi tệ hơn.
Tác dụng của sóng siêu âm trong điều trị tắc tia sữa
Máy siêu âm điều trị sử dụng sóng âm thanh gây ra rung động sâu trong các mô một cách nhẹ nhàng làm tăng nhiệt và ma sát. Hiệu ứng ấm lên giúp tăng cường cung cấp máu và chữa lành các mô mềm.
Điều này có thể được sử dụng để làm tan các vón cục trong tia sữa giúp thông tia sữa và có lợi trong việc ngăn chặn tình trạng tắc tia sữa xảy ra ở cùng một vị trí trong vú.
Đầu phát siêu âm được áp dụng nhẹ nhàng trên khu vực ống dẫn sữa bị tắc, nhẹ nhàng di chuyển về phía núm vú. Bạn sẽ cảm thấy hơi ấm nhẹ và việc điều trị không gây đau đớn.
Mối ca điều trị với máy siêu âm được khuyến nghị trong 5 phút với liều lượng 2 watt / cm2 và thông thường chỉ cần thực hiện 1-2 lần vào những ngày tiếp theo.
Sau khi điều trị, bạn nên cố gắng cho bên bị ảnh hưởng bú sau 20 phút và tiếp tục cho bên này bú. Bạn cũng có thể sử dụng máy vắt sữa nếu cần.
