Vật lý trị liệu sử dụng xung điện bao gồm một loạt các phương pháp điều trị bằng cách sử dụng dòng điện để giảm đau, cải thiện tuần hoàn, phục hồi các mô, tăng cường cơ bắp và thúc đẩy sự phát triển của xương, cải thiện chức năng thể chất.
Các máy trị liệu bằng điện xung thường bao gồm một thiết bị chạy bằng pin hoặc nguồn điện AC được kết nối bằng dây với các miếng điện cực kết dính đặt trên da. Các miếng điện cực có chất bám dính đặc biệt sẽ dính chặt vào da. Sau đó thiết bị sẽ gửi một dòng điện nhẹ đến da qua các điện cực.
Do tính chất cơ địa của mỗi người nên một số lượng lớn người cảm thấy liệu pháp trị liệu bằng điện xung cho hiệu quả tích cực, nhưng đối với một số ít thì không cho tác dụng rõ rệt. Các tài liệu y tế về hiệu quả của điều trị bằng điện xung có rất nhiều nhưng không phải tất cả các phương pháp điều trị bằng điện xung đều được nghiên cứu và báo cáo một cách nghiêm túc. Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA – Mỹ) xác minh rằng các thiết bị y tế này an toàn để sử dụng.
Liệu pháp trị liệu bằng điện xung
Liệu pháp điện xung thường được sử dụng kết hợp với các phương pháp điều trị khác. Đối với những người đang điều trị vật lý trị liệu, liệu pháp điện xung có thể làm dịu cơn đau giúp người sử dụng có thể tham gia tích cực hơn vào các bài tập vật lý trị liệu khác được nhắm mục tiêu.
Liệu pháp điện xung là một trong những lựa chọn giảm đau đang được chú ý vì những nguy cơ tiềm ẩn và tác dụng phụ của các loại thuốc giảm đau ngày càng rõ ràng.
Những nỗ lực sử dụng dòng điện để hỗ trợ chữa bệnh đã có từ thời cổ đại. Nhưng liệu pháp này thực sự được phổ biến bắt đầu với việc điều trị chứng lo âu và trầm cảm, và số lượng các ứng dụng tiềm năng đã tăng lên kể từ đó. Liệu pháp điện xung đã được sử dụng để giải quyết các cơn đau và mệt mỏi mãn tính nói chung như:
- Đau dây thần kinh do tiểu đường
- Đau cơ xơ hóa
- Đau nửa đầu
- Kích thích sự phát triển của xương
Liệu pháp điện xung có nhiều hình thức, nhưng loại phổ biến nhất là kích thích điện xung qua da, hoặc TENS.
Cơ chế chính xác của liệu pháp điện xung vẫn còn đang được nghiên cứu chuyên sâu. Máy điện xung có thể trực tiếp chặn việc truyền tín hiệu đau dọc theo dây thần kinh. Ngoài ra, kích thích điện xung đã được chứng minh là thúc đẩy việc giải phóng endorphin, chất giảm đau tự nhiên do cơ thể sản xuất.
Tác dụng phụ của liệu pháp sử dụng máy điện xung
Tác dụng phụ phổ biến nhất của liệu pháp điện xung là kích ứng da hoặc phát ban, gây ra bởi chất kết dính trong các điện cực hoặc băng giữ các điện cực trên da. Lạm dụng máy điện xung có thể gây ra cảm giác bỏng rát trên da. Cần tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn về thời gian điều trị của bác sĩ.
Máy điện xung không được áp dụng trên các khối u ác tính hoặc các khu vực có da bị tổn thương hoặc nhiễm trùng.
Đặt miếng điện cực trên tim hoặc các dây dẫn của máy tạo nhịp tim có thể gây rối loạn nhịp tim và đặt chúng trên bụng của phụ nữ mang thai có thể gây tổn thương thai nhi. Trên thực tế, những người có máy điều hòa nhịp tim và phụ nữ mang thai thường được khuyên tránh hoàn toàn liệu pháp điện xung.
Các loại trị liệu bằng điện xung
Tất cả các máy điện xung trị liệu đều có những điểm tương đồng nhất định, chẳng hạn như sử dụng năng lượng điện để đưa vào các điện cực. Tuy nhiên, các loại máy điện xung khác nhau về tần số, dạng sóng và hiệu ứng. Đây là một số loại điện xung trị liệu được sử dụng phổ biến nhất:
- Kích thích điện xung qua da (TENS)
- Kích thích điện xung dưới da (PENS)
- Kích thích cơ bằng điện xung (EMS)
- Liệu pháp trường điện từ xung (PEMF)
- Interferential current (IFC)
- Kích thích Galvanic (GS)
Liệu pháp sử dụng máy siêu âm điều trị và laser cũng thường được xếp chung với liệu pháp điện xung, hoặc một phân nhóm rộng hơn của các liệu pháp vật lý trị liệu sử dụng điện, mặc dù không tạo ra dòng điện. Với sóng siêu âm, sóng âm thanh được hướng đến khu vực bị ảnh hưởng để đẩy nhanh quá trình chữa bệnh. Liệu pháp laser điều trị cũng có thể được sử dụng để giúp các mô lành lại và cung cấp một phương pháp điều trị có mục tiêu và cường độ cao hơn.
Xem thêm: Máy điện xung – Sự khác biệt giữa TENS và EMS là gì?
Máy điện xung qua da – TENS
Liệu pháp TENS thường sử dụng các điện cực dính được nối với máy điện xung. Các điện cực được đặt trên khu vực bị đau, dòng điện được gửi qua các điện cực, kích thích các dây thần kinh cảm giác và tạo ra cảm giác ngứa ran làm giảm cảm giác đau.
Máy điện xung cho phép cài đặt các thông số khác nhau, chẳng hạn như dòng điện tần số cao hoặc tần số thấp cũng như các kiểu kích thích phức tạp.
Bệnh nhân có thể thử liệu pháp TENS trong quá trình vật lý trị liệu tại các phòng khám hoặc bệnh viện chuyên về vật lý trị liệu. Điều này giúp bạn có cơ hội xem liệu việc giảm đau có đủ hay không trước khi cân nhắc mua máy điện xung để sử dụng tại nhà.
Liệu pháp điện xung qua da thường được thực hiện trong khoảng 30 phút mỗi lần hoặc chạy liên tục. Có thể điều trị qua đêm trong một số trường hợp (cần tư vấn của bác sĩ trị liệu).
Bệnh nhân phản ứng với TENS rất khác nhau. Trong khi nhiều người nhận thấy máy điện xung có tác dụng tích cực trong điều trị cơ thể họ, TENS không giảm đau cho tất cả mọi người. Điều này là do cơ địa của mỗi người là khác nhau.
Các tình trạng thường được chỉ định sử dụng máy điện xung TENS:
Đau và cứng cổ. Trong một nghiên cứu về những người được điều trị tại một số phòng khám với liệu pháp TENS. Cơn đau đã giảm mức độ rõ rệt sau thời gian ngắn điều trị
Đau thắt lưng thường được điều trị bằng TENS, nhưng nghiên cứu đã cho kết quả mâu thuẫn giữa các bệnh nhận khác nhau.
Đau dây thần kinh do tiểu đường đã giảm đáng kể đối với những người được điều trị bằng TENS trong ba nghiên cứu y tế được phân tích. Hiệu quả kéo dài sáu tuần sau khi nghiên cứu.
Đau cơ xơ hóa. Khả năng chịu đựng khi hoạt động thể chất được cải thiện đáng kể đối với bệnh nhân sau một lần điều trị TENS trong một nghiên cứu.
TENS thường được áp dụng tại vị trí đau, nhưng đôi khi cũng có hiệu quả khi được sử dụng ở các khu vực khác. Nên thử nghiệm với các vị trí đặt điện cực khác nhau và sử dụng thiết bị TENS trong vài ngày trước khi mua thiết bị. Gắn các điện cực vào khu vực xung quanh vị trí đau, trên dây thần kinh khu vực bị đau, hoặc thậm chí ở phía đối diện của cơ thể, có thể hữu ích.
Kích thích điện xung dưới da – PENS
Kích thích điện xung qua da là phương pháp kích thích điện xung thông qua các kim nhỏ xuyên qua da (tương tự như châm cứu).
Tương tự như TENS, các dây nhỏ được kết nối vào máy điện xung. Một điểm khác biệt chính là điện cực chính là các cây kim nhỏ đưa dòng điện đến gần dây thần kinh hoặc cơ bên dưới da hơn. Liệu pháp PENS có thể được sử dụng trong cơ sở chăm sóc sức khỏe hoặc vật lý trị liệu, nhưng cũng có thể được sử dụng tại nhà (cần tư vấn của bác sĩ).
Trong khi một số người thấy cải thiện ngay lập tức, một số có thể phải điều trị nhiều lần. Điều trị thường kéo dài khoảng nửa giờ. Giảm co thắt cơ từ liệu pháp PENS có thể cho phép phạm vi vận động lớn hơn, dẫn đến hoạt động thể chất tổng thể tốt hơn.
Bệnh thần kinh ngoại biên do tiểu đường là một trong những bệnh lý mà PENS thường được khuyên dùng
Kích thích cơ bằng điện xung – EMS
Tăng cường phục hồi mô cơ là mục tiêu của kích thích cơ bằng điện xung, hay còn gọi là EMS.
Máy kích thích cơ điện EMS có vẻ ngoài tương tự như thiết bị TENS điển hình, với các điện cực được gắn bằng dây vào máy điện xung. Với liệu pháp EMS, dòng điện hướng vào các cơ bị suy yếu, thay vì các dây thần kinh, khiến các cơ co lại và dần lấy lại sức mạnh.
EMS có thể hữu ích cho việc phục hồi chức năng sau khi cơ bị suy yếu về cơ bản hoặc đối với các tình trạng ít nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như cơ bị kéo.
Một nghiên cứu y học đã xem xét EMS để điều trị chứng teo cơ sau phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước. Một nửa số người tham gia đã được sử dụng liệu pháp EMS, với một nhóm đối chứng không được điều trị. Những người sử dụng EMS có cơ bắp dày hơn và khả năng gối phục hồi tốt hơn ba tháng sau khi phẫu thuật.
Mặc dù EMS có thể hữu ích trong việc dần dần tăng cường cơ bắp, nhưng những người đang cân nhắc EMS được khuyến cáo nên gặp bác sĩ chuyên môn để tư vấn trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp trị liệu nào tại nhà.
Liệu pháp trường điện từ xung – PEMF
Cải thiện chức năng của tế bào và giảm đau là những mục tiêu điển hình của liệu pháp trường điện từ xung, hay còn gọi là PEMF.
PEMF có thể được sử dụng sau khi phẫu thuật cột sống để thúc đẩy sự phát triển của xương và tăng cường sức mạnh của quá trình ở những người có nguy cơ phát triển xương kém.
Bằng cách thúc đẩy sự sinh xương, liệu pháp PEMF có thể tránh được sự cần thiết của một cuộc phẫu thuật tiếp theo. Liệu pháp PEMF thường được sử dụng tại nhà với các thiết bị đeo được trong một số điều kiện do bác sĩ chỉ định
Các tài liệu y tế cũng chỉ ra lợi ích của liệu pháp PEMF đối với những người bị đau lưng hoặc chân dai dẳng sau phẫu thuật lưng. Trong một nghiên cứu, một phần ba số người tham gia điều trị PEMF hai lần một ngày cho hội chứng phẫu thuật lưng trong 45 ngày đã giảm được hơn 30% cường độ đau.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra khả năng của PEMF trong việc giảm đau đầu gối do thoái hóa khớp gối. Trong một nghiên cứu, những người sử dụng thiết bị PEMF trong một tháng đã giảm 25% cơn đau và cải thiện chất lượng cuộc sống, so với những người được sử dụng thiết bị giả dược. Hơn một phần tư số người tham gia điều trị bằng PEMF đã ngừng thuốc giảm đau
Liệu pháp điện xung giao thoa – IFC
Dòng điện nhiễu (IFC) có thể được coi là một dạng sâu hơn của TENS. Dòng điện nhiễu sử dụng dạng sóng mang tần số cao (4000 Hz), xuyên qua da sâu hơn so với đơn vị TENS thông thường, nhưng người dùng sẽ ít khó chịu hơn về mức độ kích thích. Điều này dẫn đến một tín hiệu giống như TENS đi sâu dưới da hơn đơn vị TEN tiêu chuẩn cho phép.
IFC được sử dụng để điều trị cải thiện khả năng vận động, giảm phù nề và co thắt cơ. Để thúc đẩy quá trình chữa lành nhanh hơn, một số bệnh nhân có thể sử dụng liệu pháp can thiệp nhiều lần một ngày trong tối đa một tháng sau khi phẫu thuật.
Các nghiên cứu trong tài liệu y khoa minh họa tính hữu ích của IFC. Một nghiên cứu báo cáo rằng một nhóm gồm 64 người đàn ông và phụ nữ bị đau thắt lưng mãn tính được điều trị bằng liệu pháp can thiệp hiện tại, so với nhóm đã giảm thiểu tình trạng khuyết tật và cảm nhận về cơn đau
Một nghiên cứu khác về những người mắc hội chứng mệt mỏi mãn tính cho thấy sự cải thiện triệu chứng nhanh hơn đáng kể ở những người tham gia điều trị IFC kết hợp với châm cứu so với những người chỉ được châm cứu bằng điện.
Kích thích Galvanic cho các chấn thương cấp tính
Kích thích Galvanic hữu ích nhất trong các chấn thương cấp tính liên quan đến chấn thương mô lớn kèm theo chảy máu hoặc sưng tấy, và cũng được sử dụng trong tai để điều trị các vấn đề về thăng bằng.
Trái ngược với các đơn vị kích thích thần kinh điện qua da (TENS) và IFC, sử dụng dòng điện xoay chiều, máy kích thích điện xung Galvanic sử dụng dòng điện một chiều.
Các điện cực có thể được gắn vào các bộ phận khác nhau của cơ thể, bao gồm cả lưng và tai.
Dòng điện một chiều tạo ra một điện trường trên khu vực được điều trị, về mặt lý thuyết, làm thay đổi lưu lượng máu. Miếng đệm dương hoạt động giống như nước đá, làm giảm lưu thông đến vùng dưới miếng đệm và giảm sưng tấy. Tấm đệm âm hoạt động giống như nhiệt, làm tăng lưu thông và được thiết kế để tăng tốc độ chữa lành.
Nguồn: Biên tập thietbiketnoi.com
