Seri bài viết lịch sử của máy tính cho chúng ta một cái nhìn chi tiết về sự xuất hiện và phát triển của máy tính cá nhân. Các bạn cùng theo dõi seri bài viết này nhé.
Máy tính cá nhân; PC (personal computer); máy tính để bàn hay máy tính tương thích IBM. Dù bạn muốn gọi nó là gì, nó đã duy trì sự hiện diện thống trị trong gần bốn thập kỷ.
Nếu bạn có thể chạy bất kỳ chương trình nào được viết từ những năm 80 đến những năm 2000, điều đó chứng tỏ PC của bạn có khả năng tương thích ngược trở lại những năm 70, cho phép bạn chạy các phần mềm lịch sử như thể nó mới được phát hành hôm qua.
Trên thực tế, máy tính của bạn chứa đựng nhiều di sản lịch sử, từ cách bố trí bo mạch chủ, kích thước khoang ổ đĩa cho đến cách bố trí bàn phím.
Lật qua bất kỳ tạp chí công nghệ nào và bạn sẽ thấy mọi thứ từ máy tính để bàn cồng kềnh đến máy tính laptop doanh nhân kiểu dáng đẹp; từ các máy chủ dữ liệu đắt tiền đến các thiết bị siêu nhỏ chỉ vài inch.
Tất cả các máy này đều thuộc cùng một họ PC và bằng cách nào đó chúng có thể nói chuyện với nhau.
Nhưng tất cả những điều này đã bắt đầu từ đâu? Đó là những gì chúng ta sẽ cùng tìm hiểu: từ những chiếc máy tính đục lỗ cho đến khi ra mắt vào đầu những năm 80, khi nó chiến đấu với những gã khổng lồ như Apple, nó đã được vô số nhà sản xuất sao chép và cuối cùng nó đã trở thành 32-bit rồi 64-bit.
Chúng ta sẽ điểm qua những năm 90 và sự khởi đầu của thời đại đa phương tiện, phim ảnh kỹ thuật số, cuộc chiến giữa các nhà sản xuất chip và việc Windows trở thành hệ điều hành hàng đầu nhưng không tốt nhất thế giới.
Nhưng trước khi chúng ta đi bất cứ đâu, để hiểu được nguồn gốc cuộc cách mạng của PC, trước tiên bạn cần phải hiểu IBM là gì vào thời điểm khởi đầu và văn hóa xung quanh nó.
Sự xuất hiện của IBM
IBM được thành lập vào đầu thế kỷ 20 bởi những người đã phát minh ra loại máy đục lỗ và máy lập bảng đã cách mạng hóa thế kỷ trước. IBM đã giới thiệu trung tâm dữ liệu lớn cho chính phủ Hoa Kỳ, với thiết bị theo dõi hàng triệu hồ sơ việc làm trong những năm 1930.
IBM cung cấp thẻ quẹt từ, đĩa cứng, đĩa mềm và hơn thế nữa. Họ phát triển bản trình diễn đầu tiên của AI và không thể thiếu trong các chương trình không gian của NASA.
IBM đã tuyển dụng năm người đoạt giải Nobel, sáu người nhận giải Turing và là một trong những nhà tuyển dụng lớn nhất thế giới.
Máy tính lớn của IBM thống trị những năm 60 và 70, lịch sử trong ngành điện toán đã khiến IBM có một liên tưởng gần như ngay lập tức với máy tính trong tâm trí người tiêu dùng tại Mỹ.
Nhưng không phải là họ không gặp rắc rối. Cuối những năm 70 thị trường bị bão hòa bởi ‘máy tính siêu nhỏ’ của Apple, Commodore, Atari và Tandy. IBM đã mất rất nhiều khách hàng khi các máy tính lớn khổng lồ bị thay thế bởi máy tính siêu nhỏ.
IBM đã mất nhiều năm để phát triển mỗi sản phẩm, với vô số tầng lớp quan liêu, kiểm tra mọi chi tiết trước khi tung ra thị trường.
Họ bị tụt lại phía sau trong việc cung cấp máy tính để bàn đơn giản với giá cả phải chăng hơn và thậm chí không có kinh nghiệm với các cửa hàng bán lẻ.
Trong khi đó, các nhà sản xuất máy tính nhỏ hơn đang phát triển các mẫu mới trong thời gian ngắn hơn nhiều, và không có cách nào IBM có thể bắt kịp nếu sử dụng các phương pháp truyền thống.
Thành lập đơn vị đặc biệt
Vào tháng 8 năm 1979, những người đứng đầu IBM đã gặp nhau để thảo luận về mối đe dọa ngày càng tăng trên thị trường máy tính và nhu cầu phát triển một máy tính cá nhân để giành lại thị phần. Họ đã tạo ra một loạt các Đơn vị Kinh doanh Độc lập, được trao quyền tự chủ.
Một trong số này được dẫn dắt bởi giám đốc điều hành Bill Lowe, người sau này trở thành cha đẻ của PC. Năm 1980, Lowe hứa rằng ông có thể tạo ra một mẫu PC thương mại mới trong vòng một năm nếu ông không bị ràng buộc bởi các quy định hiện tại của IBM.
Ý tưởng ban đầu của Lowe đã đưa anh đến Atari, công ty muốn làm việc cho IBM với tư cách là nhà sản xuất OEM, đề xuất một cỗ máy dựa trên dòng Atari 800.
Lowe đề nghị IBM nên mua lại Atari, nhưng hãng đã bác bỏ ý tưởng này để thay vào đó là phát triển một dòng sản phẩm mới. Và Lowe có thời gian một năm với một nhóm độc lập.
Một nhóm gồm những người không phải tuân thủ các quy tắc và bộ máy cồng kềnh của IBM – được phép làm mọi việc mà họ thấy phù hợp để hoàn thành công việc. Nhiệm vụ có tên mã là Project Chess, Lowe hứa hẹn sẽ có một nguyên mẫu hoạt động trong 30 ngày.
Lowe đã tìm kiếm một kiến trúc mở. Khi mà nhu cầu của các đại lý quan tâm đến máy IBM, nhưng họ sẽ không bán hàng nếu thiết bị phải vận hành với các thành phần độc quyền của IBM. Để thuận tiện cho việc sửa chữa thiết bị tại các cửa hàng trên khắp nước Mỹ, chúng cần phải được làm từ các bộ phận tiêu chuẩn có bán sẵn.
Hết tháng 8, Lowe đã có một nguyên mẫu rất cơ bản và một kế hoạch kinh doanh khác với truyền thống của IBM.
Dựa trên kiến trúc mở này, Máy tính để bàn sẽ sử dụng các thành phần và phần mềm tiêu chuẩn, thay vì các bộ phận độc quyền của IBM và được bán qua các kênh bán lẻ thông thường.
Trong những tháng tới, thành viên nhóm của lowe đã tăng lên theo cấp số nhân và nỗ lực hết sức để biến nguyên mẫu thành một cỗ máy đẳng cấp thế giới.
Họ tập trung vào việc cung cấp cho PC một bàn phím tuyệt vời, và họ đã bán nó cùng với bàn phím IBM Model F. Nó cần phải bền và đáng tin cậy, vì vậy mỗi phím được thử nghiệm đạt 100 triệu lần nhấn phím.
IBM vốn đã nổi tiếng về bàn phím chất lượng và họ củng cố vị trí này bằng bàn phím với công nghệ Buckling Spring mới. Điều này đã mang lại cho bàn phím âm thanh nổi tiếng lách cách (âm của bàn phím cơ) và cảm giác lực nhấn rất phổ biến với những người đánh máy, mang lại phản hồi xúc giác vô song vào thời điểm đó.
Chỉ riêng bàn phím của PC đã mang về cho Lowe rất nhiều khách hàng, và bàn phím IBM trở thành sản phẩm tốt nhất trong hai thập kỷ tiếp theo.
Tiếp theo, nhóm của Lowe chuyển sang CPU. Bộ vi xử lý 801 RISC độc quyền của IBM đã được xem xét (mạnh hơn đáng kể), nhưng để thuận tiện và tương thích, nhóm đã chọn Intel 8088.
Bằng cách chọn bộ xử lý 8088 thay vì 8086 tốt hơn, về mặt kỹ thuật, chiếc máy tính IBM ban đầu chỉ có một phần là 16-bit. Cả hai đều là lõi 16-bit bên trong, nhưng sự khác biệt là 8088 có một bus 8-bit tiết kiệm chi phí.
Chi phí cho 8088 thấp hơn, có thể được sản xuất với số lượng cao hơn và giảm độ phức tạp của bo mạch chủ – trong khi nhiều phần cứng có thể được sử dụng trong PC cũng có bus 8-bit, vì vậy 8088 sẽ cho khả năng tương thích tốt hơn.
Đối với bo mạch chủ, RAM sẽ có thể được mở rộng tối đa 256KB, một bộ đồng xử lý toán học 8087 tùy chọn có sẵn và sẽ có năm khe cắm mở rộng ISA.
Khi ghép chúng lại với nhau, mẫu máy tính mới sẽ có tùy chọn RAM 16 hoặc 64KB, Khoang dành cho hai ổ đĩa mềm 5,25 inch và giắc cắm cassette để lưu băng.
Người dùng có thể lựa chọn đồ họa đơn sắc hoặc CGA và Intel 8088 cung cấp sức mạnh cho hệ thống sẽ chạy ở tốc độ 4,77MHz.
Hết phần 1 – Vui lòng đón đọc phần 2
